Yapılan pek çok araştırmaya ve kullanıcı yorumlarına bakıldığında aslında çoğumuz artık biliyoruz ki güncellemeler akıllı telefonlarımızı bir süre sonra yavaşlatmaya başlıyor. Hatta bu durumu fark eden açık kaynak kod yazılımcıları gönüllülük esasına dayanan yapılanmalarında akıllı telefonlar için bağımsız işletim sistemleri geliştriyor. Ancak bunların da kullanımından ve kurulumundan pek çok kişi habersiz. Haberimizin devamında artık görüyoruz ki resmen güncellemeler yüzünden yeni telefon alıyoruz.
Güncellemer yüzünden yeni telefon alıyoruz
İtalya’da yetkili kurum tarafından yapılan tespite göre Apple ve Samsung yazılım güncellemeleri yoluyla kullanıcıları yeni telefon alma yoluna iletiyor.
İtalyan Anti Tekel Kurumu iddiası şu şekilde:
“…Apple ve Samsung gibi firmalar kullanıcılarını güncelleme indirmeye mecbur ediyor. Yüklenen bu güncellemeler de telefon fonksiyonlarını olumsuz etkliyor. Neticede kullanıcılar yeni modellere yönelmek zorunda kalıyor…”
Etik Dışı Yatırımlar
İtalyan Rekabet Kurumu (ICA) güncel tespitine göre (Çarşamba günü) Samsung ve Apple ciddi miktarlarda yatırımı etik dışı uygulamalar için ayırıyor. Etik dışı yatırımlardan kast edilen ise telefonları yavaşlatılması operasyonu. İtalyan Anti Tekel Kurumu’na göre Samsung yaklaşık 5 milyon euro, Apple ise yine yaklaşık 10 milyon euro’yu bu tarz etik dışı ar-gelerde kullanmakta.
Batarya Konusunda Soru İşaretleri Var
Yine aynı iddia makamlarına göre Iphone, batarya konusunda da etik dışı yaklaşımlar izlemekte. Apple, Iphonelarda kullanılan lityum bataryalar konusunda doğru bilgilendirme yapmamakta. İki konuda Apple’ın bataryalar konusunda doğru bilgilendirme yapmadığı ileri sürülmekte:
- Bataryayı olumsuz etkileyen faktörler
- Ortalama Batarya Ömrü
Bu başlıklardaki bilgi esikliği Iphone kullanıcılarını cihazlarını korumak ve değiştirmek konusunda olumsuz etkilemekte. Tabi bu durumda satın alınan telefonların işlevsel kullanımının gücünü zaman içinde düşürmekte.
İyileştirme Olanakları Belirsiz Bırakılıyor
Anti Tekel Kurumu’nun savına göre yazılım güncellemeleri ciddi olumsuzluklara ve yavaşlamalara sebep oluyor. Özellikle daha eski modeller, güncel modellere kıyasa bilerek yavaşlatılıyor. Bu sorunun sadece bir perdesi. Diğer perdesi ise bilgilendirme boyutunda. ICA bu durumu “information asymmetry” olarak nitelendiriyor. ICA’ya göre üreticiler, müşterilerini satın aldıkları cihazları full kapasite kullanabilmeleri için izlemesi gereken yollar konusunda bihaber bırakıyor. Bu da konunun diğer önemli boyutu.
Samsung Note 4 & Apple Iphone 6
ICA yaptığı açıklamada araştırmanın Samsung Note 4 ve Apple Iphone 6’yı hedefleyerek yapıldığını belirtti.
Bu araştırmaya ek olarak şunu da belirtmek lazım, geçtiğimiz yıl Apple yazılım güncellemelerinin eski cihazları ve bataryalarını olumsuz etkilediğini ve bu güç düşürmenin kasıtlı yapıldığını bir mahkeme sonucunda açıklamıştı. Batarya konusundaki durumsa yapılan yazılımsal müdahelelr sonucunda batarya şarj kapasitesi düşülüyor ve cihazda ani kapanmalar meydana geliyor.
Sonuç nedir?
Elektronik atıklarla ilgili başka bir yazımızda bilişim endüstrisindeki bu olaya daha geniş bir açıdan bakmıştık. Bu yazımızda görüyoruz ki durum küçük ölçeklerde de aynı. Sonuç olarak şu çok net artık: Güncellemer yüzünden yeni telefon alıyoruz. Kullanıcılar olarak daha bilinçli olmalı ve cihazlarımızın neler yapabileceğini daha iyi keşfetmeliyiz.