Elektronik atıkların son derece zehirli kimyasallar barındıran atıklar olduğunu, uluslararası standartlara uygun olmayan şekillerde geri dönüştürüldüklerinde çevreye ve insan sağlığına verdiği zararların yıkıcı boyutlara ulaşabildiğini artık biliyoruz. Bu konuyu işlerken aynı zamanda birbiriyle ilişkili üç kavramı ele almamız gerekiyor. Birbirinden ayıramayacağımız bu kavramlar elektronik atık, geri dönüşüm ve dijital eşitsizlik.
Elektronik Atık Problemi
İçerdiği tehditlerin yanı sıra elektronik atık problemi aynı zamanda bir çok fırsatı da bünyesinde barındıran, çok geniş ve büyümeye açık bir geri dönüşüm endüstrisinin kapılarını açıyor.
Elektronik atık içinde hem zehirli, hem de değerli bazı metalleri içeren bir atık. Bundan dolayı altın, gümüş ve paladyum gibi değerli madenleri içeren bu atıkların geri dönüşümü doğru yapıldığı takdirde hem ekonomik olarak yüksek getirili, istihdam yaratan bir sektöre, hem de doğaya verdiğimiz zararı ve karbon ayak izimizi azaltabileceğimiz bir araca dönüştürmemiz mümkün. Bunun sırrı elektronik atıklar üretilirken yoğun şekilde karbon kullanılması ve geri dönüştürülürken de aynı oranda ham maddeyi geri kazandırmamızdan kaynaklanıyor.
Karbon Ayakizi ile İlgili Veriler
1 adet bilgisayar kasasını geri dönüştürdüğümüzde ;
56 litre benzini harcamamış kadar ,
118 pet şişe ve 541 alüminyum kutu geri dönüştürmüş kadar kazanım sağlayabiliyoruz.
1 adet monitörü geri dönüştürdüğümüzde ;
16 litre benzini harcamamış kadar ,
37 pet şişe ve 169 alüminyum kutu geri dönüştürmüş kadar kazanım sağlayabiliyoruz
1 adet dizüstü bilgisayarı geri dönüştürdüğümüzde ;
28 litre benzini harcamamış kadar ,
59 pet şişe ve 270 alüminyum kutu geri dönüştürmüş kadar kazanım sağlayabiliyoruz
1 adet cep telefonunu geri dönüştürdüğümüzde ;
12 litre benzini harcamamış kadar ,
29 pet şişe ve 135 alüminyum kutu geri dönüştürmüş kadar kazanım sağlayabiliyoruz
1 adet yazıcıyı geri dönüştürdüğümüzde ;
30 litre benzini harcamamış kadar ,
62 pet şişe ve 290 alüminyum kutu geri dönüştürmüş kadar kazanım sağlayabiliyoruz.
Görüldüğü üzere; karbon ayak izimizi evimizdeki elektronik atıkları geri dönüşüme kazandırarak hızlıca düşürmemiz mümkün.
Elektronik Atık, Geri Dönüşüm ve Dijital Eşitsizlik
Bunun yanı sıra elektronik atıkların pet şişe ve kağıttaki gibi kolayca toplanamadığı açık. Bunun bir çok nedeni olmakla beraber başlıca nedeni bu elektronik eşyaları ilk satın aldığımızda yüksek meblalar ödemiş olmamız ve hala kullanmasak bile duygusal bağımız nedeni ile belki bir gün işimize yarayacağı gerekçesiyle evimizin bir köşesinde tutmamız.
Ancak evimizde atıl bir şekilde tuttuğumuz eski çamaşır makinamızın, çekmecemizde duran cep telefonumuzun, belki bir gün işimize yarar diye dolapta beklettiğimiz tüplü televizyonumuzun bir çok iyiliğe vesile olacağını bilsek belki de bir an önce geri dönüşüme gönderirdik.
İşte bu kapsamda “Elektronik Atıkların Geri Dönüşümünü Destekleme Derneği” Köy okullarına bilgisayar projesini başlattı. Eski ve çalışmayan herhangi bir elektronik eşyanızı bu proje kapsamında derneğe bildiriyorsunuz , dernek bu eski elektronik eşyalarınızın evinizden alınmasını sağlıyor ve geliri ile köy okullarına bilgisayar bağışlıyor.
Böylece hem karbon ayak izinizi azaltıyor hem de eğitime katkıda bulunarak doğu illerimizdeki öğrencilerin dijital eşitsizliğe teslim olmalarını engelliyorsunuz. Detaylar için “Köy Okullarına Bilgisayar Projesi” sitemize bakabilirsiniz.